Het uitlenen van effecten was vroeger enkel weggelegd voor grote spelers zoals fondsenbeheerders en brokers. Door aandelen, obligaties of andere effecten uit te lenen kunnen grote spelers extra inkomsten genereren. In veel gevallen zijn beleggers zich er niet van bewust dat hun effecten worden uitgeleend door hun broker of fondsenbeheerder.
Naast fondsenbeheerders en brokers doen ook verzekeringsmaatschappijen of institutionele beleggers zoals pensioenfondsen aan zogenaamde securities lending. Maar het uitlenen van effecten is ondertussen ook toegankelijk voor particuliere beleggers. In dit artikel leggen we uit waarmee u rekening moet houden wanneer u als belegger overweegt om uw effecten uit te lenen.
Wat is securities lending?
Securities lending is een overeenkomst waarbij effecten zoals aandelen of obligaties uitgeleend worden. De lener ontvangt hiervoor een vergoeding van de uitlener, die naast de vergoeding ook onderpand moet geven in de vorm van geld of andere effecten. De waarde van het onderpand moet groter dan of gelijk zijn aan de waarde van de uitgeleende effecten.
Het uitlenen van effecten tussen particuliere beleggers wordt meestal gefaciliteerd door brokers. De vergoeding die betaald wordt door de uitlener hangt meestal af van hoe moeilijk het is om effecten te vinden die uitgeleend worden. De vergoeding wordt verdeeld tussen de belegger die de effecten bezit en de broker die het uitlenen faciliteert.
In 2017 bood Binckbank als eerste broker in België zijn klanten de mogelijkheid om, tegen vergoeding, effecten uit te lenen aan derden. Ondertussen is Binckbank overgenomen door Saxo. Maar ook Saxo geeft klanten vandaag de mogelijkheid om hun effecten uit te lenen. De inkomsten hieruit worden 50/50 gedeeld met de klant.
Waarom worden er effecten geleend?
Er bestaan verschillende partijen die er baat bij hebben om effecten te lenen. Dat kan gaan van financiële instellingen zoals banken die voldoende liquiditeit willen voorzien. Maar er zijn ook hedge funds die effecten lenen om bepaalde posities af te dekken.
Het uitlenen van effecten is ook essentieel voor short selling. Dit is een techniek waarbij een belegger effecten lenen en ze onmiddellijk verkopen. De uitlener hoopt de effecten op een latere datum tegen een lagere prijs te kunnen kopen. Door de effecten aan een lagere prijs terug te kopen kan de uitlener winst maken wanneer hij de effecten moet terug geven aan de lener.
Wat zijn de voordelen van het uitlenen van effecten?
Extra rendement: De voornaamste reden voor de lener om effecten uit te lenen is om extra rendement te genereren in de vorm van de vergoeding die verdeeld wordt tussen de broker en de aandeelhouder.
Recht op dividend: De lener van de effecten ontvangt eventuele dividenden maar moet deze terug betalen aan de uitlener. Deze persoon is namelijk de eigenaar van de aandelen en dus ook de dividenden die daaraan verbonden zijn.
Recht op verkoop: Omdat de vergoeding die beleggers ontvangen voor het uitlenen van hun effecten dagelijks berekend wordt behouden ze het recht om op om het even welk moment te verkopen.
De risico’s van het uitlenen van effecten
Het voornaamste risico van het uitlenen van effecten is het tegenpartijrisico. Het tegenpartijrisico houdt in dat de lener van de aandelen niet in staat is om deze terug te geven. In dat geval wordt het onderpand gebruikt om de effecten terug aan de uitlener te bezorgen.
In de praktijk lenen de meeste particuliere beleggers hun effecten uit aan hun broker, die ze op hun beurt uitlenen aan een andere partij. De meeste brokers zorgen ervoor dat ze 105 procent onderpand voorzien wanneer ze effecten van hun klanten lenen. Het voornaamste risico voor u als belegger is dat uw broker failliet gaat en het onderpand onvoldoende is om de uitgeleende effecten te kunnen kopen.
Belangrijke verschillen tussen brokers
Brokers zoals Keytrade, MeDirect en Bolero lenen de effecten van hun klanten niet uit. In dat geval loopt u als belegger geen tegenpartijrisico maar er is ook geen mogelijkheid om extra inkomsten te genereren op effecten die u bij een van deze banken aanhoudt.
DeGiro leent de effecten van zijn Belgische klanten ook niet uit, maar behoud wel het recht om daar op een later moment wel mee te beginnen. Als DeGiro begint met het uitlenen van effecten, heeft u als Belgische belastingplichtige niet de keuze of uw effecten al dan niet zullen worden uitgeleend.
Andere brokers zoals Saxo, Lynx, Mexem en Easybroker laten de keuze aan de klant zelf. Klanten kunnen zelf bepalen of ze bereid zijn om hun effecten uit te lenen. Als ze dat doen wordt de vergoeding 50/50 verdeeld met de broker voor het faciliteren van dit proces.
Brokers zoals Bux Zero, eToro lenen automatisch de effecten van hun klanten uit. Klanten kunnen dit niet zelf bepalen en ontvangen hier bovendien geen vergoeding voor. Deze brokers gebruiken deze inkomstenbron namelijk om transactiekosten zo laag mogelijk te houden.
