Wat is boekwaarde per aandeel?
De boekwaarde per aandeel (BPA) is een financiële ratio die gebruikt wordt om de boekwaarde van een bedrijf te vergelijken met de huidige koers. Deze financiële ratio kan men berekenen door de boekwaarde van een onderneming te delen door het aantal uitstaande aandelen.
Waarvoor wordt boekwaarde per aandeel gebruikt?
Sommige beleggers gebruiken de boekwaarde per aandeel (BPA) als een ruwe graadmeter om te zien of een aandeel ondergewaardeerd is. Als een bedrijf een boekwaarde per aandeel heeft dat dichtbij de huidige koers ligt, is de marktprijs in lijn met de boekwaarde van het bedrijf.
Als de boekwaarde per aandeel onder de huidige koers ligt, kan een overnemer het bedrijf kopen voor een lagere prijs dan de huidige waarde van alle activa minus de totale schulden. Als een overnemer dergelijk bedrijf koopt, krijgt hij in boekhoudtermen meer dan waar het voor betaalt. Helaas geeft de boekhouding niet altijd een betrouwbare weergave van de realiteit.
In theorie is de boekwaarde per aandeel het bedrag dat aandeelhouders zouden ontvangen als het bedrijf geliquideerd zou worden. Bij een liquidatie worden alle materiële activa verkocht en alle openstaande schulden afgelost. De materiële activa worden tijdens een liquidatie vaak verkocht tegen prijzen die lager liggen dan hun boekwaarde.
Als belegger heb je dus geen garantie op het kopen van een ondergewaardeerd bedrijf door enkel en alleen uit te kijken naar een lage boekwaarde per aandeel.
Voorbeeld boekwaarde per aandeel
Het fictieve bedrijf “Vandenboere” is een retailer in elektronica en witgoed. De boekwaarde van Vandenboere is 800 miljoen euro terwijl de marktkapitalisatie maar 400 miljoen euro is. De retailer heeft met andere woorden een koers-boekwaarde verhouding van 0,50 (400/800) en voor een overnemer ziet het bedrijf er op eerste zicht ondergewaardeerd uit.
Maar om te weten te komen of Vandenboere effectief ondergewaardeerd is, moet een potentiële overnemer de boekhouding van dichterbij bekijken. In de boekhouding ziet de overnemer dat Vandenboere een totale activa heeft ter waarde van 1,3 miljard euro en 500 miljoen euro aan schulden. Om het voorbeeld simpel te houden, gaan we uit dat de activa bestaat uit volgende lijnen:
- 300 miljoen euro aan materiële activa (gebouwen, machines, etc…)
- 900 miljoen euro aan voorraden
- 50 miljoen euro aan handelsvorderingen
- 50 miljoen euro aan liquide middelen
De materiële activa bestaat voornamelijk uit de waarde van de 68 winkelgebouwen die de afgelopen 20 jaar werden aangekocht. Door inflatie en de stijging van de prijzen van commerciële gebouwen is de waarde van de materiële activa intact gebleven. Wanneer we onderzoek doen naar andere commerciële gebouwen die onlangs verkocht zijn in de buurt van de Vandenboere winkels, kunnen we ervan uitgaan dat deze allemaal samen ongeveer 300 miljoen euro kunnen opbrengen.
Wanneer we naar de voorraden kijken, zien we een ander verhaal. Als retailer is Vandenboere de afgelopen 3 jaren niet meer winstgevend geweest. Het bedrijf verkocht het afgelopen boekjaar voor 1,2 miljard euro aan elektronica maar rapporteerde een nettoverlies van 200 miljoen euro. Het zou ongeveer negen maanden in beslag nemen om 900 miljoen euro aan voorraden te verkopen. Bovendien is de kans klein dat het zal lukken om 100 percent van de voorraden te kunnen verkopen, zelfs met forse kortingen.
In een liquidatiescenario zou een overnemer de concurrenten van Vandenboere kunnen benaderen om hen de voorraad te verkopen. Sommige concurrenten zouden hierop in kunnen gaan, maar zullen waarschijnlijk maar 500 miljoen euro of minder bieden voor de voorraden. Voor de concurrenten van Vandenboere is het namelijk nadelig om veel van hun kapitaal in één keer vast te zetten in voorraden. Bovendien heeft Vandenboere in een liquidatiescenario weinig marge om te onderhandelen.
Al snel kunnen we zien dat boekwaarde niet gelijk is aan de liquidatiewaarde. Omdat het bedrijf niet winstgevend is en waarschijnlijk geliquideerd moet worden, zijn de voorraden veel minder waard dan waarvoor ze zijn aangekocht. Bij een uitverkoop of verkoop aan concurrenten zou de voorraad eerder 500 miljoen euro waard zijn. De waarde van de totale activa zou in dat geval zakken van 1,3 miljard euro naar 900 (300 + 500 + 50 + 50) miljoen euro.
Na het terugbetalen van de 500 miljoen euro aan schulden zou er in geval van een liquidatie 400 miljoen euro overblijven voor de aandeelhouders van Vandenboere. Dit is op voorwaarde dat de materiële activa effectief 300 miljoen euro waard zijn en dat alle handelsvorderingen kunnen geïnd worden. De marktkapitalisatie is in dit voorbeeld een betere weergave van de werkelijke waarde van het bedrijf dan de boekwaarde.
